«կ՚ուզէի՛ տեսնել այս աշխարհի վրայ որեւէ ուժ,
որ բնաջնջէ այս ցեղը,
անկարեւոր մարդոց այս փոքր ցեղախումբը»
որուն պատմութիւնը վերջ պիտի գտնէ իր իսկ ձեռքով,
պատերազմները՝ բարոյականով բաւարարուած,
կառոյցները՝ դառնացած,
գրականութիւնը` աղաւաղուած,
երաժշտութիւնը` օտարացած,
աղօթքները` թատրոն դարձած:
«դեհ, համարձակեցէ՛ք կործանել այս ցեղը»:
չէ որ մեզի համար միշտ 1915 է,
պատերազմը՝ չաւարտած,
դեռ կործանման մէջ է Հայաստանը։
«տեսէ՛ք թէ կրնաք»:
չէ որ աքսորուեցանք մեր տուներէն դէպի անապատ,
չէ որ մնացինք առանց հացի եւ ջուրի,
չէ որ այրեցին մեր տուներն ու եկեղեցիները:
«պայքա՜ր» կոչելով արդեօք վերածնա՞նք.
կրկին չխնդացինք… տակաւին կու լանք:
այո՛, հարկա՜ւ ցեղը կրկին ապրեցաւ երբ բոլորս հանդիպեցանք՝
գարեջրատան մէջ
(այս անգամ՝ Հայաստան)
եւ խնդացինք ու չխօսեցանք մեր լեզուով
ու մեր ստամոքսներով եղանք լաւ հայրենասէրներ:
«տեսէ՛ք թէ բան մը կրնաք ընել»։
արդէն ըրինք
ու միշտ կ՛ընենք,
որովհետեւ մենք ենք շան լակոտները,
որոնք աշխարհի մեծ գաղափարները ծաղրելու տեղ,
կատակը դարձած ենք աշխարհի:
«փորձեցէ՛ք կործանել զանոնք…»
մի մտահոգուիր, պարոն սարոյեան,
ընթացքի մէջ է.
(մեր իսկ ձեռքով…)
Թորոնթօ
ԾԹ. տարի, 2020 թիւ 2