Սփիւռք

ՈՒՇԱՑԱԾ ՄԱՀՈՒԱՆ ԿԻՐՔՈՎ 1 Կեանքը կը մեռնի հոն ուր հայեացքս բառ կ’ըլլայ բայց ես կը մնամ անշարժ՝ վերջին քերթուա՞ծս է... Կարդալ աւելին

ՀԱՅՔՈՒ-ԱՂԲԱՐ ՔԵԶ ԿԸ ՓՆՏՌԵՄ Լեզուն անկողին Բառերը համբոյր կիզիչ Ծաղկումը հեռու Կիրքը կ’ուշանայ կը թափառի հասնելու տեղը չի գտներ Այս... Կարդալ աւելին

արմատ մը նոր գիշերուան մէջ պիտի ծնի խենթ ու տկլոր արմատ մը նոր իր ոչինչէն առնէ մարմին հողերն են որ... Կարդալ աւելին

Ալիքներդ ունկերուս մէջ կը շառաչեն կամ մեղմաձայն կը փսփսան տակաւին … Նախահայրերս բարձր լեռներու, խորունկ կիրճերու բնիկիներն էին, իրենց ոտքերը... Կարդալ աւելին

Բագինի հարցազրոյցներու այս շարքին աւանդութիւնը (եւ խմբագրուհիէն պար­տադրուած անշեղ կանոնը) այն է, որ հարցազրոյցի պատասխանող իւրաքանչիւր ենթակայ նախապէս պէտք է... Կարդալ աւելին

ՇՐՋԱՆԱԿ Ա   անգղ Մեհենագիր Ա ծնունդ առանց այլեւայլի կը ծնիս դուն զիս լուսանցքին կ’արձանագրուիմ հակող նախկին հրաշագործ Գիրիդ ձգտող... Կարդալ աւելին

Բարեւ Խոսրով, աւելի քան քսան տարուան բարեկամութիւն մը, այն օրերէն սկսեալ, երբ մեր բանաստեղծութիւնները պզտիկ խումբերով կը քննարկէինք, առիթ կու... Կարդալ աւելին

Շատ կանուխէն՝ Սփիռքի գրականու­թիւնը բաժնուեցաւ քանի մը ճիւղե­րու, որոնք գրեթէ կապ չունէին իրարու հետ: Կար նախ՝ Փարիզի ճիւղը (Շահ­նուր, Սարաֆեան,... Կարդալ աւելին

ԱՍՏՂԵՐԷՆ ԻՋԱԾ ԿԻՆԸ   Քալել չէր գիտեր Ամբողջ կեանքը թռչեր էր Երազները թեւերու պէս հագած Արթնցեր էր լուրթի երանգներուն մէջ... Կարդալ աւելին

Այս անգամ Փարիզ, սենեակի մը մէջ նստած, հասուննալու փողոցին մէկ անկիւնը կ’այցելեմ։ Տարիներու վրայ երկարող իրավիճակի մը դէմ յանդիման եկած... Կարդալ աւելին

Էր հոն առաջ ինձմէ առաջ
էր
կը սպասէր
                    կամ թերեւս
կար միայն
      հեռակայ
կամ առկախ
                  կը բախէի անոր կը խուժէր Կարդալ աւելին

Ես սուտ մարդն եմ
ցուցափեղկի գաճէ արձան
  որուն ոչ ոք բարեւ կու տայ
  կարծելով թէ տեղս կայնած
  մէկը կայ
համեղ պատառ անօթութեան աչքերուն մէջ
սովը սառած ՝ ճերմակ լոյսի ակռաներով
  զիս կը լափեն հազար կողմէն ու կը կլլեն Կարդալ աւելին

Մեր խօսքին հիմնական գաղափարը այն է, որ զուտ ազգային գրականութեան մը յղացքը ժամանակավրէպ է եւ թէ Սփիւռքը, կտրուած հայրենի հողէն ու ցեխէն, խզուած դարակուտակ անցեալի մը բեռէն ու մղումէն, ցիր ու ցան եւ անհեթեթ, կատարելապէս Կարդալ աւելին

Մութին մէջէն գտայ բոլոր կորսուած բառերդ             ձայներս խեղդուած
ես ուրուայնամուտ պատմութիւնդ էի
գմբէթ որ իր խոշորաբիբ աչքը խրած էր խորութեան հողի
Սիւն՝ ուր երեկոն հանեց պատմուճանքը հիր
երբ Լեռնաշղթան թաթը զուգառաջ
գլուխը դրաւ գիշերուան ուսին Կարդալ աւելին

Տարածութիւն,
կը խտանան ուր դարեր 
ու ծարաւէ կը բռնկին 
     ռումբերուն մէջ երազի՝ 
տիեզերքի աչքէն հեռու, 
     տեղ մը՝ կաւի կառոյցներուն, 
որոնք յաճախ կը փխրին, 
     կառուցուելով կը փոխուին՝  Կարդալ աւելին

Ահա շէնքեր կը բացուին
կակաչներու պէս բոսոր՝
հրդեհներ բոցավառ:
Փողոցներուն ուրուականներ կը շրջին,
կը շրջանցեն՝ անցարգելներ,
փշաթելեր գալարուն:
Կանաչ աղջիկը Լորքայի
դեռ կը սպասէ իր ասպետին, Կարդալ աւելին

Մենակեաց ու լուռ սուրբի մը նման
ձեռքերդ ծալած կուրծքիդ խաչաձեւ
եւ ականջներուդ թմբուկին վրայ
թնդանօթներու գոռոցը՝ իբրեւ
ալելուիա նոր՝
կը դիտես հեռուն,
գոյներէն անդին,
ուր հսկայ շէնքեր
հին խաւաքարտէ տուփի մը նման
ապակիի խշոցին հետ
                              Կարդալ աւելին

Արամ Պէյրութի զաւակն էր:
Երբեք խորապէս չէր մտածած իր ազգային պատկանելիութեան մասին, ոչ ալ՝ վերլուծած իր զգացումները, հպատակութեան հարցը, տարբերութիւնը հայ եւ լիբանանցի ըլլալու: Բայց գիտէր, կը զգար, որ ինք միջերկրականեան մայրաքաղաքին կը պատկանէր: Կը սիրէր... Կարդալ աւելին

Արձակագիրներով աւելի հարուստ Սփիւռքի մեր գրականութեան ամենէն ինքնատիպ եւ ամենէն վաւերական բանաստեղծն է Նիկողոս Սարաֆեան: 
    Ծնած է Պուլկարիոյ Վառնա քաղաքին մէջ 1902, ապրիլ 14-ին, զատկի օր մը:
    Այս տարի իր ծննդեան վաթսունամեակն է ուրեմն: Քառասնամեակը նաեւ իր գրական գործունէութեան: Արդարեւ, իր առաջին Կարդալ աւելին

Երբ ուշադիր ակնարկ մը նետենք վերջին տաս-տասնհինգ տարիներու հայ նորահաս սերունդի մտաւոր զարգացման վրայ, ուշագրաւ երեւոյթ մը, բնորոշիչ եւ տարօրինակ միեւնոյն ժամանակ, մեզ խորհրդածութեան կը մղէ, այս պահուս, երբ ուրախութեամբ կը դիմաւորենք քանի մը նորահաս գրողներ իրենց խոստմնալից առաջին քայլերուն մէջ։
Քիչ է անոնց թիւը։ Արդէն գրականութեան եւ արուեստի նուիրեալները իրենց քանակովը չէ որ կշիռ կը ստանան հոծ զանգուածներու
Կարդալ աւելին

ՍՓԻՒՌՔԵԱՆ փորձ(առութիւն)ը առաջին հերթին կ՛ապրուի եւ կը դրսեւորուի գրական ստեղծումին մէջ: Յօդուածներու եւ վերլուծումներու ժողովածու հատորդ կը հաստատէ սփիւռքցի գրագէտներու ծննդաբանութիւն մը, որ կը սկսի Ցեղասպանութենէն վերապրածներով, ինչպէս Համաստեղ (Մ.Ն.): Կարելի է յիշել նաեւ Վահան Թէքէեան Կարդալ աւելին