ԳԱՂԹԱԿԱՅԱՆ

Վրանները լարեցինք, 
մեր վէրքերն ու միամիտ աչքը միակ 
անոնց շուքին, անոնց շուքով քնացնելու 
– արեւն արդէն ընկղմած էր 
մեր արեան մէջ ճահճացած –
սակայն մոռցանք մեր ջիղերը վրաններու պէս լարել: 

Եւ դաշտերու մէջ խոպան 
նոր ծառ ու խաչ տնկեցինք ու սնուցինք,
բայց ծառ բնաւ չդարձանք հողերու մէջ անծանօթ: 
Ծակտիկները մեզմէ ոմանց մորթերուն
չոր քրտինքով խցուեցան
եւ մենք այդպէս վերածուեցանք թաղարներու ամլարգանդ, 
ուր ծաղիկներ ու բոյսեր 
թարմ օդի ու ոռոգումի սպասումով կը գունատին: 

Մենք ուզեցինք ոզնի ըլլալ, 
մեր միսերուն մէջ հազար տեսակ սերմեր ցանեցինք, 
աղօթեցինք, որ այնտեղ հազար տեսակ փուշեր բուսնին, 
բայց լոկ կոտոշ բուսաւ մեր գլխուն վրայ տապահար: 


ՈՒ ԵՍ ՄՕՐՍ ԱՐԳԱՆԴԻՆ ՄԷՋ ՍՊԱՍԵՑԻ ԱՒԵԼԻ ԼԱՒ ՕՐԵՐՈՒ…

 

Անապատին մէջ,  
                                 հեռուն, 
ովասիսներ երգեցին ու զիս կանչեցին, 
բայց ես բնաւ չկրցայ 
խանդավառուիլ ամբողջովին, 
դեր ստանձնել, 
                                դիմակ փոխել: 

ՄԵՆՔ ԱՆԱՊԱՏՆ ՍՊԱՌԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ԱՒԱԶ ԼԱՓԵՑԻՆՔ, 

կեանքին վայրի մերկութիւնը 
ժառանգական մեր բառերով ծածկեցինք 
եւ կազմալոյծ ջիղերը մեր աղօթեցին 
շղարշապատ սեռանդամին առջեւ այս
ժամանակին որձեւէգ: 

Վրանաքաղաքին մէջ, 
երկնաքերաւոր քաղաքներուն մէջ 
կեանքի քանի մը կաթիլներ հազիւ կրցան թափանցել 
մեր մորթերէն ներս 
կամ դուրս, 
ստիպելով մեզի հարց տալ 

ՊԻՏԻ ԿՐՆԱ՞ՆՔ ԳԱՂԹՆ ԱՅՍ ԳԱՂԹԻ ՎԵՐԱԾԵԼ:

Գաղթակայաններու մէջ 
մենք լքեցինք ու կը լքենք ամէն բան, 
բացի մեր ներսը ցցուած սապատներէն ուռճացող, 
ուր կը ճչայ պատմութիւն մը,
զոր տակաւին չենք հասկնար…

…………………………………………………………..

Հանապազօր հացը միշտ 
կը փշրուի մեր մատներուն մէջ գինով 
կամ կը փշրէ ակռաները մեր ազազուն ապակիէ… 
Ես կ՚երազեմ ձիեր, որոնք 
սրունքներով մկանուտ, 
երբուծներով հոլանի 
աւազն ու հողը ճմլեն ու բեղմնաւորեն, 
հեռաստանները հմայիչ հմայեն… 
ես ձիերը կը սիրեմ ու կը վախնամ անոնցմէ… 

Ես խաւարը կը սիրեմ ու կը սոսկամ անկէ, ան
մշուշազգեստ լեռներու եւ կիրճերու շուրջ 
մշուշազգեստ հեքիաթներ կը սփռէ: 

ՍԱԿԱՅՆ ԹԵՐԱՃ ՈՒ ԲՈՒԹ ԵՆ ԸՆԿԱԼՈՒՉՆԵՐՍ ԲՈԼՈՐ: ՈՒ ԵՍ ՄՕՐՍ ԱՐԳԱՆԴԻՆ ՄԷՋ ԿԸ ՍՊԱՍԵՄ ԱՒԵԼԻ ԼԱՒ ՕՐԵՐՈՒ: 

Արիւնս զիս կը տանի
դէպի յուշ եւ յուշէն դուրս,
եւ յուշս զիս կը տանի
դէպի հուն եւ հունէն դուրս 
իսկ հունս զիս կը տանի
դէպի տուն եւ տունէն դուրս

ու ես կ՚ըղձամ արեւուն 
մարմինը եւ յիշողութիւնը ըլլալ: 

* * *

Ես կը գաղթեմ, որովհետեւ մէջս աստուածներ կը կրեմ,
ես կը գաղթեմ, որովհետեւ նոր աստուածներ կը ստեղծեմ
եւ կը գաղթեմ, որովհետեւ աստուածներս կը սպաննեմ,
ու կը գաղթեմ, որովհետեւ կը հաւատամ,
որ պիտի աստուածանամ գաղթելով։

Գաղթողն հեզ է ու մեծամիտ, 
գաղթողն՝ ասպետ ու սրիկայ, 
եւ գաղթողն է ողորմած ու ողորմելի: 
Գաղթողն աշխարհը կ՚ամփոփէ իր կուրծքին տակ,
                                                եւ աշխարհը զինք չի կրնար ամփոփել: 

Ես գաղթիս մէջ բոլոր սէրերս կը ջնջեմ. 
ես գաղթիս մէջ բոլոր սէրերս կ՚ամփոփեմ 
գաղթս կ՚ուզեմ սիրել, սակայն չեմ կրնար, 
կ՚ուզեմ գաղթս լքել, սակայն չեմ կրնար.
գաղթս մեծ է, սէրս՝ փոքր, 
սէրս մեծ է, անձս՝ փոքր, 
եւ անձս միշտ կը գաղթէ, կը գերաճի գաղթիս հետ: 
Օր մը աստուած կ՚ըլլայ գաղթս, ուրիշ օր մը՝ սատանայ։

(Թիւ 3, 1980)