Նախ զգաց շամփուի՝ անիսոն յիշեցնող միջինարեւելեան բոյր մը, եւ ապա անդրադարձաւ, աչքերը բանալով, որ պատուհանէն թափանցող լոյսը կը տարբերէր անձնակազմի գործածած պանդոկին սենեակի լոյսէն։ Առաւօտեան արեւը կը կաթկթէր բարակ գիծով առաստաղէն դէպի գետին, ուր վարագոյրները, հակառակ իրենց փարթամութեան, չէին հասներ ծածկելու կարպետը։ Աչքերը թարթեց, ո՛չ թէ... Կարդալ աւելին
Պապի
նամակը
Սեւին
Մեքենան՝ լճի ափին։ ճայթող լոյսը։ Կռիւը կողպէքի դէմ։ Ձեռքերդ ի զուր մի տաքացրու։ Դու ժամանակ չունես։ Բաց դուռը։ Փետրուարի ցրտին արիւնը ջրիկ չի մնում։ Խրուի ձեան մէջ։ Մտի տուն։ Կանգնի։ Հանի վերարկուդ։ Գլխարկդ։ Անցի խոհանոց, բաց ձախից երրորդ դարակը։ Լցրած... Կարդալ աւելին
նամակը
Սեւին
Մեքենան՝ լճի ափին։ ճայթող լոյսը։ Կռիւը կողպէքի դէմ։ Ձեռքերդ ի զուր մի տաքացրու։ Դու ժամանակ չունես։ Բաց դուռը։ Փետրուարի ցրտին արիւնը ջրիկ չի մնում։ Խրուի ձեան մէջ։ Մտի տուն։ Կանգնի։ Հանի վերարկուդ։ Գլխարկդ։ Անցի խոհանոց, բաց ձախից երրորդ դարակը։ Լցրած... Կարդալ աւելին
Ուրիշ ճար չկայ, ողջ մնալու համար պէտք է յաջողիլ անդնդախոր ձորերուն գլխուն բարակիկ զառիվերներէն՝ հարիւր անգամ Մարիամ Աստուածածինի միջնորդութիւնը խնդրելով քշել։ Եւ եթէ Սուրբ Կոյս Մարիամը գթայ քեզի, քառասուն վայրկեան ետք կը հասնիս փոքրիկ գիւղ մը որ ունի գեղեցկագոյն բնութեան բոլո՜ր տեսարանները եւ երկար անուն մը՝ Մազրաա... Կարդալ աւելին
Ամէն ամառ, գոնէ շաբթուան մը համար կու գամ սա պանդոկը, թէ՛ քիչ մը արեւ ծծելու, թէ՛ ծովու օդ շնչելու եւ թէ մանաւանդ՝ սա գեղատեսիլ լիճին դրացնութիւնը վայելելու:
Այդ տարին, եկեր էի առանց նախապէս իմաց տալու, առանց նախասիրած սենեակս ապահոված ըլլալու, եւ ուրեմն ստիպուեր էի առնել որը որ տրամադրելի էր:
Գանգատելու պատճառ մը չունեցայ սակայն, Կարդալ աւելին
Այդ տարին, եկեր էի առանց նախապէս իմաց տալու, առանց նախասիրած սենեակս ապահոված ըլլալու, եւ ուրեմն ստիպուեր էի առնել որը որ տրամադրելի էր:
Գանգատելու պատճառ մը չունեցայ սակայն, Կարդալ աւելին
Նկարներդ, սեւ ճերմակ, կը շարունակեն տողանցել մտքիս հորիզոնին՝ անմեղութեան ժամանակի մը անվերջանալի երթը յուշելով։ Երբ անոնց կը նայիմ, կարծես ես ինծի է որ կը նայիմ անցեալի մը ոսպնեակէն, անցեալ մը ուր կամ ու չկամ, եւ ուրեմն կը մնամ միշտ անվերջ փնտռտուքի մը մէջ։ Կը փնտռեմ քաղաքիս փողոցներն ու անոր ժամանակները։ Ինչ որ կը գտնեմ՝ հոսկէ հոնկէ... Կարդալ աւելին
Նախակրթարանի աշակերտ էինք: Հայերէնի մեր ուսուցիչը օր մը շարադրութեան համար մեզի տուաւ հետեւեալ նիւթը. «Գի՞ւղը թէ քաղաքը»: Առանց վայրկեան մը վարանելու ես ընտրեցի գիւղը եւ գրեցի շարադրութիւն մը որ մասնաւոր գնահատանքի արժանացաւ:
Մինչեւ այսօր տակաւին կը յիշեմ այն գոյները, գիծերը եւ զգացումի ջերմութիւնը, որոնց շնորհիւ յաջողեցայ Կարդալ աւելին
Մինչեւ այսօր տակաւին կը յիշեմ այն գոյները, գիծերը եւ զգացումի ջերմութիւնը, որոնց շնորհիւ յաջողեցայ Կարդալ աւելին
90ի ձմեռ օրով, շատ կարեւոր գործի մը համար, հարկ էր Պէյրութ իջնել, այն ալ գիշերով:
Պէյրութ իջնելը, այն օրերուն, դիւրին գործ չէր: Ընկերոջ մը հետ, ընկերակցութեամբը Լեռնալիբանանէն պատասխանատուի մը, կ՚իջնէինք Պէյրութ՝ լեռնային շատ դժուարին ճամբէ մը: Հետաքրքիր էի. պատերազմին պատճառով կեանք առած էր այդ ճամբան, որ իր օձապտոյտ ընթացքով բնաւ հանգստաւէտ չէր: Կարդալ աւելին
Ընկերներուս, որոնց ձայնն ու թախիծը իմ հետ է միշտ։
Լրագրութեան եւ բանաստեղծութեան միջեւ
Լրագրութեան մէջ գիծ մը կը կայ, որ կը տանի բառի անմահութեան։ Մենք լրագրողներս յաճախ բառերը հաշուելով կը գրենք, նիւթը պատկերացնելով, կէտերը նշելով ու մեր մտքին Կարդալ աւելին
Լրագրութեան եւ բանաստեղծութեան միջեւ
Լրագրութեան մէջ գիծ մը կը կայ, որ կը տանի բառի անմահութեան։ Մենք լրագրողներս յաճախ բառերը հաշուելով կը գրենք, նիւթը պատկերացնելով, կէտերը նշելով ու մեր մտքին Կարդալ աւելին
Արամ Պէյրութի զաւակն էր:
Երբեք խորապէս չէր մտածած իր ազգային պատկանելիութեան մասին, ոչ ալ՝ վերլուծած իր զգացումները, հպատակութեան հարցը, տարբերութիւնը հայ եւ լիբանանցի ըլլալու: Բայց գիտէր, կը զգար, որ ինք միջերկրականեան մայրաքաղաքին կը պատկանէր: Կը սիրէր... Կարդալ աւելին
Երբեք խորապէս չէր մտածած իր ազգային պատկանելիութեան մասին, ոչ ալ՝ վերլուծած իր զգացումները, հպատակութեան հարցը, տարբերութիւնը հայ եւ լիբանանցի ըլլալու: Բայց գիտէր, կը զգար, որ ինք միջերկրականեան մայրաքաղաքին կը պատկանէր: Կը սիրէր... Կարդալ աւելին
Գրիգոր Պըլտեանի «Գիշերադարձ» շարքի հատորներու երկայնքին կ՚երեւին Լիբանանի ու յատկապէս Պէյրութի 50-ականներու եւ 60-ականներու փողոցները իրենց «լուսանկարչական» մանրամասնութիւններով։ Հետեւեալ տողերը առնուած են «երկուք» հատորէն լոյս տեսած Կլէնտէյլ, Ապրիլ հրատարակչատան մօտ, 2006-ին։ Կարդալ աւելին
Աշնանամուտի իրիկուններէն մէկը իր ցուրտ ստուերներուն զանգուածը կ՚իջեցնէր բարձրաւանդակի հարթավայր գետնի մը խոզաններուն վրայ, երբ ես տեսայ մուկը, որ իր ծակէն քիչ մը հեռու, կը խոյանար բոլոր այն սնունդներուն դէմ, որոնք առաւել զօրութիւն մը եւ տեւականութիւն պիտի ապահովէին իր կեանքին:
Կարդալ աւելին
Պիտի գրես, պիտի գրես, եւ անպայման խելացի բան մը դուրս պիտի բերես։
Անկարելի է որ այդքան գիրքեր կարդալէն ետք, այդքան դասախօսութիւններ լսելէն ետք, այնչափ տեղեկութիւն կլլելէն ետք ըսելիք խելացի բան մը չունենաս։
Միտքը՝ կղզի մը անիրականութեան ծովու մէջ. յոյս մը, որ բան մը կայ իրմէ դուրս. վստահութիւն մը, որ երբ քար կը տեսնուի, քար կայ։ Կարդալ աւելին
Անկարելի է որ այդքան գիրքեր կարդալէն ետք, այդքան դասախօսութիւններ լսելէն ետք, այնչափ տեղեկութիւն կլլելէն ետք ըսելիք խելացի բան մը չունենաս։
Միտքը՝ կղզի մը անիրականութեան ծովու մէջ. յոյս մը, որ բան մը կայ իրմէ դուրս. վստահութիւն մը, որ երբ քար կը տեսնուի, քար կայ։ Կարդալ աւելին
Տիրան Աճէմեանի քրոքիները, յաճախ, կէս օրուան մէջ, մինչեւ գիշեր, կ’արձակեն յատկանշական ճիւղեր, գիծերը կը տեղափոխուին ու կը նստին՝ գրաւելով իրենց տեղերը, ոմանք կը բարակնան, իսկ ուրիշ գիծեր ալ կ՚ուժովնան. կը շարունակուի ձեւափոխութիւնը մինչեւ ոճաւորում, մինչեւ կատարելագործութիւն ու կը ծնի ծաղրանկարը: Երբ դէմք մը, ձերբակալուած է... Կարդալ աւելին
– Բոլորովին անընդունելի՛ է։ Ա՛նընդունելի։
– Գիտեմ։
– Ահռելի բան է, եւ ո՛չ ոք կ՚անդրադառնայ ատոր։
Ատոմ եւ իր ընկերը նստած են դէմ դիմաց, զգալիօրէն վրդոված։ Պատուհանէն դուրս արեւը մերթ կը յայտնուի ամպերուն ետին, վայրկեանի մը համար գաղջ ջերմութիւն կը սրսկէ սենեակէն ներս եւ ապա կրկին կը կորսուի։
Ատոմին կինը, որ քիչ մը անդին... Կարդալ աւելին
– Գիտեմ։
– Ահռելի բան է, եւ ո՛չ ոք կ՚անդրադառնայ ատոր։
Ատոմ եւ իր ընկերը նստած են դէմ դիմաց, զգալիօրէն վրդոված։ Պատուհանէն դուրս արեւը մերթ կը յայտնուի ամպերուն ետին, վայրկեանի մը համար գաղջ ջերմութիւն կը սրսկէ սենեակէն ներս եւ ապա կրկին կը կորսուի։
Ատոմին կինը, որ քիչ մը անդին... Կարդալ աւելին
Մեր մտերիմ քառեակը ծանօթացել էր 13-14 տարեկանում, քաղաքի նորաբաց կարատէի խմբակներից մէկում, ու այդպես էլ մնացինք մտերիմներ։ Մինչեւ 17 տարեկանը հասցրել էինք միասին շատ բաներ անել, մի բան չէինք արել, դա էլ արեցինք, բայց վա՛յ էդ անելուն։ Համատեղ յիշողութիւններն անթիւ-անհամար են, բայց այդ մէկը չորսս էլ մշտապես յիշում ենք մշտական քրքիջով ու թախիծով... Կարդալ աւելին
ՁՄՐԱՆԸ արեւը ծիկ է անում եւ փախչում: Ձմեռը լուսնի տարերքն է: Տարուայ վերջի ու սկզբի եղանակին ապրելու ժամանակը կարճ է, արագ է մթնում, իսկ եթէ տարին սովորականից աւելի ցուրտ է, երկիրը կէս մարդու նման է ապրում: Օրը, տարուայ վերջին ժամերն էր ապրում, մարդիկ՝ օրուայ: Շտապում էին: Աշխարհի վերջը չէր, բայց Ամանորը պէտք է կարգին, մարդաւարի դիմաւորէին: Րոպէ առ րոպէ խանութների դատարկուող ցուցափեղկերի, ձիւնացեխոտ Կարդալ աւելին
...Այս գիշեր, հաշուեյարդարի ենթարկեցինք մէկը, որ աւելի քան հինգ տարիէ ի վեր, կը զբաղէր ուշադրութեան անարժան բաներով: Ատիկա ծնունդով կը պատկանէր մարդոց այն դասակարգին, որ անգութ հեգնութեամբ մը «մտաւորական» կը կոչեն: Ան գձուձ էր ու վատ: Կը սիրէր գէշ հաճոյքներն ու սատիկ ուրախութիւնները: Կուսակից էր ձրի արարքներու Կարդալ աւելին
Նստելիք տեղ մը գտնուեցաւ բարեբախտաբար: Շոգեկառքը սպառնալից արագութեամբ կը լեցուէր, ու եթէ քաղաքավար մնայի եւ աջ ու ձախ չհրէի՝ ամբողջ ճամբորդութիւնս յոտնկայս պիտի անցնէր:
Դիմացս կեռասի պէս կլոր ու կարմիր շուրթերով տիկին մը նստած էր՝ սեփ-սեւ գանգուրներու թաւուտին մէջ շողացող ադամանդէ գինդերով: Քովը... Կարդալ աւելին
Դիմացս կեռասի պէս կլոր ու կարմիր շուրթերով տիկին մը նստած էր՝ սեփ-սեւ գանգուրներու թաւուտին մէջ շողացող ադամանդէ գինդերով: Քովը... Կարդալ աւելին
Փողոցը ջերմ էր, փոշոտ, հին: Իրենց գագաթներով իրար գրկող ծառեր, որոնք տեսակ մը հրապոյր եւ խորհրդաւորութիւն ունէին ու կը պաշտպանէին փողոցէն դուրս եկող, թեթեւցած եւ բիւրեղացած հրճուանքներ մատնող անցորդները:
Մարդիկ երկար մտածեցին անտեսուած փողոցին բարեկարգման մասին եւ իւրաքանչիւր բարենորոգում եկաւ բռնաբարելու անոր ազատութիւնը: Կարդալ աւելին
Մարդիկ երկար մտածեցին անտեսուած փողոցին բարեկարգման մասին եւ իւրաքանչիւր բարենորոգում եկաւ բռնաբարելու անոր ազատութիւնը: Կարդալ աւելին
Երկար ճամբայ
Գիշերը «կօշիկներս հագայ մտայ անկողին» եւ քնացայ։
Առտուն քալելէն յոգնած արթնցայ։
Benetton I-H.I.V. positive
Պենեթոնի ամենէն համարձակ ծանուցում-որմազդներէն մարդիկ կը յիշեն այն մէկը, ուր H.I.V. positive դաջուածքով մերկ կուրծքեր ու զիստեր... Կարդալ աւելին
Գիշերը «կօշիկներս հագայ մտայ անկողին» եւ քնացայ։
Առտուն քալելէն յոգնած արթնցայ։
Benetton I-H.I.V. positive
Պենեթոնի ամենէն համարձակ ծանուցում-որմազդներէն մարդիկ կը յիշեն այն մէկը, ուր H.I.V. positive դաջուածքով մերկ կուրծքեր ու զիստեր... Կարդալ աւելին
Yeni Hayat
Սկիզբը կարծեցի «թէ գիրքը կրնար ըլլալ սենեակիս մէջ ամէն կողմ թիզուած թուղթերու «թերթերու եւ այլ գոյքերու կոյտին մէջ: Բայց հոն չէ: Զայն յանձնարարած էր անծանօթ մը «որուն հանդիպեցայ «երբ կը վերադառնայի... Կարդալ աւելին
Սկիզբը կարծեցի «թէ գիրքը կրնար ըլլալ սենեակիս մէջ ամէն կողմ թիզուած թուղթերու «թերթերու եւ այլ գոյքերու կոյտին մէջ: Բայց հոն չէ: Զայն յանձնարարած էր անծանօթ մը «որուն հանդիպեցայ «երբ կը վերադառնայի... Կարդալ աւելին