ԲԱԳԻՆ

All
Latest
ԳՐԱՔՆՆԱԴԱՏՈՒԹԻՒՆ

ՆԻԿՈՂՈՍ ՍԱՐԱՖԵԱՆ.
ՍՓԻՒՌՔԻ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾԸ

ՆՇԱՆԵԱՆ ՄԱՐԿ

Սուրբ Ղազարի Մխիթարեան հրատարակչութիւնը լոյս կ՚ընծայէր ատենօք «Գրական ցոլքեր» վերնագրուած շարքը։ Առաջին հատորը լոյս տեսած էր 1944ին (Հ. Ղեւոնդ Ալիշան, Հայրունի), Հ. Կ. Քիպարեանի խմբագրութիւնը վայելելով։ Հինգերորդ թիւէն սկսեալ՝ խմբագիրն էր Հ. Մ. Ճանաշեան, ու այդպէս շարունակած է մինչեւ 1960։ Ունինք այսպէս Դանիէլ Վարուժանի, Միսաք Մեծարենցի, Երուանդ Օտեանի, Թումանեանի գործերէն հատընտիրներ, ունինք մինչեւ իսկ Գաբրիէլ Սունդուկեանի Պէպոն։ Կարդալ աւելին
ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

ԶԱՐԵՀ ՈՐԲՈՒՆԻ.
ՆԱՄԱԿՆԵՐ

ՅՈՎՍԷՓԵԱՆ ԷՄՄԱ

ԶԱՐԵՀ ԷՕՔՍԻՒԶԵԱՆ (1902–1980), այսինքն՝ Որբերեան, կամ՝ պարզապէս Որբունի...        Տոհմական այս ազգանունը կրող Զարեհին կարծես ճակատագրով էլ բաժին ընկաւ ցեղասպանութիւնից մազապուրծ իր սերնդակից եւ հայրենազուրկ որբերի դաժան թափառումներով լի կեանքը, ու այս ազգանունով էլ ապագայ գրողը ոչ միայն մուտք գործեց գրական ասպարէզ, այլեւ դարձաւ ֆրանսահայ արձակի հիմնադիրներից մէկը: Կարդալ աւելին
ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

ԿՈՍՏԱՆ ԶԱՐԵԱՆԻ ՆՈՐԱՅԱՅՏ ՆԱՄԱԿՆԵՐԸ

ՄԱՏԹԷՈՍԵԱՆ ՎԱՐԴԱՆ

ԿՈՍՏԱՆ ԶԱՐԵԱՆԻ երկարամեայ կեանքին հետ հարեւանցի կերպով իսկ ծանօթ անձը պիտի համաձայնի, որ բազմաթիւ վայրերու մէջ անոր բնակութիւնը եւ յաճախակի փոխադրութիւնները չեն նպաստեր այդ կեանքի ելեւէջներուն, ներառեալ՝ նամակագրութեան ուսումնասիրութեան գործին։ Միշտ պատրաստ պէտք է ըլլալ նորանոր անակնկալներու եւ գիւտերու։
Զարեան ունեցած է հարուստ նամակագրութիւն Կարդալ աւելին
ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

ԱՆՏԻՊ ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹԻՒՆՆԵՐ ԿՈՍՏԱՆ ԶԱՐԵԱՆԻՑ

ԲԱԽՉԻՆԵԱՆ ԱՐԾՈՒԻ

ՎԵՐՋԵՐՍ Երեւանի Գրականութեան եւ արուեստի թանգարանում (ԳԱԹ) պահուող Կոստան Զարեանի արխիւը հարստացաւ նոր ձեռագրերով՝ հինգ անտիպ բանաստեղծութիւն եւ մէկ արձակ գրառում։ Դրանք թանգարանին է նուիրել բանասէր Սեդա Անանեանը, որը 1966–1967 թուականներին եղել է Զարեանի օգնական-քարտուղարը։
Բանաստեղծութիւններից մի քանիսը Կարդալ աւելին
ԱՐՁԱԿ

ԹԵԹԵՒ ՔԱՅԼԵՐՈՎ ԱՍՏՂԻԿԸ

ԱԿՆԵՐԵԱՆ ԱՆՈՅՇ

ԶԻՆՔ չէր սիրած ռոմանտիկ սէրով մը։ Պարկեշտ եւ պարտաճանաչ կին եղած էր իրեն։ Հոգատար եւ համբերատար։ Եւ ինքզինք թեթեւցած զգացած էր երբ ամէն ինչ աւարտած էր ու ան ընդմիշտ հեռացած էր։ Թաղումէն առաջ եւ ետք, եւ նոյնիսկ մարմինը հողին յանձնած ատեն, թագաղին վրայ ափ մը հող ցանած եւ կարմիր վարդ մը նետած ատեն՝ կաթիլ մը արցունք իսկ չէր թրջած աչքերը։ Հանդարտօրէն կատարած էր իրմէ ակնկալուածը Կարդալ աւելին
ԱՐՁԱԿ

«ԱԿՈՒԱՐԻՈՒՄԻ ՁՈՒԿԸ ԴԱՌԸ ԾՈՎՈՒՄ»

ԻՇԽԱՆԵԱՆ ՎԱՀԱՆ

ՍՈՎԵՏԱԿԱՆ անցեալը ամէն անգամ գովելուց դաւաճանութեան զգացողութիւնը բարձրանում է կոկորդս, դաւաճանում եմ խեղճ տատիկիս՝ Վարդանոյշին, խեղճ պապիկիս Վահանին, մամայիս՝ Բիւրակնին, Սովետը նրան որբ դարձրեց, 6 ամսական էր, երբ հօրը տարան, 10 տարեկան, երբ գալիս մօրը տնից տանում են.
«Նոյեմբե՞րն էր, թէ՞ դեկտեմբերը: Ես սովորաբար խորն էի քնում, բայց ինչ-որ բան ինձ ստիպեց արթնանալ Կարդալ աւելին
ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑ

10 ՀԱՐՑՈՒՄ ԽԱՉԻԿ ԹԷՕԼԷՕԼԵԱՆԻՆ՝ ՄԱՐՈՒՇ ԵՐԱՄԵԱՆԷՆ

ԹԷՕԼԷՕԼԵԱՆ ԽԱՉԻԿ

ՁԵՐ ուսումը քանի մը հանգրուաններէ անցեր է եւ ուղի փոխեր, ճի՞շդ է: Կրնա՞ք պատմել:
ՈՒՍՈՒՄՍ հետեւեալ քարտէսը կը պարզէ՝ նախակրթարան՝ Հալէպի «Հայկազեան» վարժարան, միջնակարգի ա. դասարան՝ Գահիրէի «Գալուստեան» վարժարան, որմէ ետք հայկական Կարդալ աւելին
ԻՄԱՑԱԿԱՆ ՇԱՐԺՈՒՄ

ՖԷՄԻՆԻԶՄԸ ԵՒ ՀԱՅ ԳՐԱԿԱՆՈՒԹԻՒՆԸ

ԹԷՕԼԷՕԼԵԱՆ ԽԱՉԻԿ

ՀԱՅ ընթերցողը կամ անծանօթ է ֆէմինիսթ մտածումին, կամ վերապահութեամբ կը մօտենայ անոր, կամ ալ՝ քմծիծաղով: Հայուն համար, եւ արդար ըլլալու համար՝ աւելցնենք, ոչ միա՛յն հայուն համար, եթէ ֆէմինիզմը քիչ թէ շատ ընդունելի երեսակ մը ունի, այդ անոր պայքարն է ի խնդիր կիներու եւ այրերու հաւասարութեան, օրէնքի ատեաններուն առջեւ եւ տնտեսական Կարդալ աւելին
ԱՐՈՒԵՍՏ

ԳԱԳԻԿ ՂԱԶԱՆՉԵԱՆԻ ՊԱՍՏԱՌՆԵՐՈՒՆ ԴԷՄ ՅԱՆԴԻՄԱՆ

ԱճԷՄԵԱՆ ՐԱՖՖԻ

ԳՈՅՆԵՐՈՒ յորձանուտ մըն է, որ կը գրաւէ դիտողին տեսադաշտը երբ դէմ յանդիման կը գտնուի Գագիկ Ղազանչեանի պաստառներուն, եւ առաջին հակազդեցութիւնը կ՚ըլլայ՝ ինչպէ՞ս դիրքորոշուիլ երանգներու լայնածաւալ այս հոսքին դիմաց։ Պաստառները բոցավառ հրդեհներ ըլլան կարծես, որոնցմէ արձակուած գունային բռնկումներ կը լեցնեն պատկերասրահի Կարդալ աւելին
ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

ԴԱՆԻԷԼ ՎԱՐՈՒԺԱՆԷՆ ՆԱՄԱԿԻ ՄԸ ՆՈՐԱՅԱՅՏ ԲՆԱԳԻՐԸ

ՄԱՏԹԷՈՍԵԱՆ ՎԱՐԴԱՆ

ԲԱՆԱՍՏԵՂԾ Լեւոն Էսաճանեան (1885-1935) 1900ական թուականներուն հրապարակ իջած եւ արեւմտահայ գրականութեան պատմութեան մէջ տեղ չգտած անուններու փաղանգին մաս կը կազմէ։ Անոր մահուան առիթով, գրադատ Մկրտիչ Պարսամեան կը գրէր.
Էսաճանեան մէկն էր անոնցմէ, որոնք ընդունակ էին արուեստի խենթութեան համար զոհելու ամէն բան, բացի իրենց անհատականութենէն, բարձրէն Կարդալ աւելին
Սեւան Տէյիրմենճեան (Լուսանկար՝ տոքթ. Արի Տէմիրճեանի)
ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

ՔԱՆԻ ՄԸ ՆԱՄԱԿ ԶԱՒԷՆ ՊԻՊԵՌԵԱՆԷՆ

ՏԷՅԻՐՄԵՆՃԵԱՆ ՍԵՒԱՆ

Ստանպուլահայ արձակագիր Զաւէն Պիպեռեանի (1921-1984) հետեւեալ նամակները առիթ են տարբեր դիտանկիւնէ մը նայելու գրական կապերու, գրողներու յարաբերութիւններու բնոյթին։        Իրանահայ բանաստեղծ ու նկարիչ Դեւ, Պոլիս այցելութեան շրջանին, յայտնի է որ կարճ տեսակցութիւն մը ունեցած է Պիպեռեանի հետ, որու ուղղեալ նամակին մէջ վերջինիս պատասխանէն կը տեղեկանանք, որ ան «գեղեցիկ տողեր» ալ գրած է Լկրտածըի մասին։ Կարդալ աւելին
ԱՐՁԱԿ

ԱԿՈՒԱՐԻՈՒՄԻ ՁՈՒԿԸ ԴԱՌԸ ԾՈՎՈՒՄ

ԻՇԽԱՆԵԱՆ ՎԱՀԱՆ

Զրոյցը Մոնթրէալի L'AMÈRE À BOIRE PUBում։ Դաւիթ Մանդէլի Պետրոգրադի աշխատաւորները 1917 թուի յեղափոխութիւններում գրքի շնորհանդէսի ժամանակ է։
ԱՅՈ, սոցիալիզմի ժամանակ մարդիկ հարստութեան յետեւից չէին վազում, նրանց այլ բաներ էին հետաքրքրում ասում է Լիւդմիլան։
    – Բայց Սովետը սոցիալիստական չէր,- առաջին անգամ միջամտեց Եւան։
Կարդալ աւելին
ԻՄԱՑԱԿԱՆ ՇԱՐԺՈՒՄ

ԱՐՁԱԿ ԵՒ… ԲԱՆԻ ՍՏԵՂԾՈՒՄ

ՔԻՒՐՔՃԵԱՆ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ

ԱՐՁԱԿ եւ բանաստեղծութիւն, գիտենք, բարդ են, բազմադիմի՝ իբրեւ յղացքներ: Բարդ՝ նաեւ իրենց առնչութիւնները, յատկապէս երբ կը ներկայանան կիրարկուած՝ գրագէտի մը կողմէ երկակի վաստակի մէջ, արձակ եւ բանաստեղծական գործերով:
Երկու սեռի այս գործերը, ուրեմն նոյն վաստակին մէջ, աւելի կամ նուազ սերտօրէն կ՚առնչուին...
Կարդալ աւելին
ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑ

10 ՀԱՐՑՈՒՄ ՄԱՐՈՒՇԻՆ՝ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ ՊԷՐՊԷՐԵԱՆԷՆ

ՊԷՐՊԷՐԵԱՆ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆ

ՍԻՐԵԼԻ Մարուշ, արուեստի հիմնական պատրաստութիւնդ երաժշտութիւնը եղած է, եւ բնականաբար երբեմն երաժշտական եզրեր կը գտնենք բանաստեղծութիւններուդ մէջ, ինչպէ՞ս կատարուեցաւ անցումդ բանաստեղծութեան:
ԽՈՐՔԻՆ մէջ բնաւ անցում եղած չէ. երկուքը
Կարդալ աւելին
ԲԱՆԱՍՏԵՂԾՈՒԹԻՒՆ

ԱՆԴԻՆ (այրուող քաղաքիս)

ԵՐԱՄԵԱՆ ՄԱՐՈՒՇ

Տխրութիւնը փճացաւ ինչպէս տան կարասիները
Յիշատակները
Եւ մնացեալ ամէն հաւատալիքները
Հրդեհուած տուներուն հետ

Արցունքները չորցան
Եւ մահը որ օրհնութիւն էր այն երանելի օրերուն
Բացաւ իր իսկական դէմքը
Սեւ կնգուղին տակ
Կարդալ աւելին
ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐԱՐՈՒԵՍՏ

ԳԱԳԻԿ ՅԱՐՈՒԹԻՒՆԵԱՆ․ ԼՈՒՍԱՆԿԱՐՉՈՒԹԻՒՆՆ ԱԶԳԱՅԻՆԻ ՀԱՄԱՏԵՔՍՏՈՒՄ

ԱՆԴՐԷԱՍԵԱՆ ՍՈՆԱ

ԳԱԳԻԿ Յարութիւնեանը ճշմարտացիօրէն բնութագրւում է որպէս 1970-1990ականների հայ լուսանկարչութեան ամենաերեւելի ներկայացուցիչներից մէկը: Սակայն «հայ լուսանկարչութիւն» բնորոշումն ակամայից դրդում է մտածելու երկու հարցի շուրջ՝ ա․ ի՞նչ է իրենից ներկայացնում հայ լուսանկարչութիւնը, բ. ո՞րն է Կարդալ աւելին
ԳՐԱԽՕՍԱԿԱՆ

ՊԱՉԵԱՆԻ PFԸ ԿԱՄ ԳԵՏԱՌԻ ՉԿԱՅԱՑԱԾ ՅԵՂԱՓՈԽՈՒԹԻՒՆԸ

ԻՇԽԱՆԵԱՆ ՎԱՀԱՆ

ԵԹԷ ստեղծագործութեան ժանրը այն է, ինչ հեղինակը կամ հրատարակիչն է որոշում, ուրեմն Արամ Պաչեանի PFը վէպ է, քանի որ գրքի վրայ հեղինակը գրել է վէպ։ Եթէ գրքի վրայ գրած լինէր պոէմ, կամ ասք ուրեմն, այդ սկզբունքով, այն կը լինէր կամ պոէմ կամ ասք։ Եթէ Ուիթմէնը իր Խոտի ծաղիկների վրայ գրէր վէպ, ապա այն աւելի համոզիչ վէպ կը լինէր... Կարդալ աւելին
լեռ կամսար
ՀԱՐՑԱԶՐՈՅՑ

ԼԵՌ ԿԱՄՍԱՐ — ՄԱՐԴ ՄԸ, ԳՈՐԾ ՄԸ

Ամիսներ առաջ, Բագին արձագանգեց «Արաս»ի մէկ նոր հրատարակութեան՝ Լեռ Կամսար - Մարդը գործին մէջէն հատընտիր հատորին: Տպաւորիչ իր ծաւալով (մօտ 500 էջ), արտաքին ներկայացումով եւ Աքսորականի գաղտնի օրագիր ենթատիտղոսով, հատորը ճոխացուած է նաեւ «Յաւելուած»ով մը, ուր տեղ կը գրաւեն ուսումնասիրա-կան ծաւալուն ակնարկ մը եւ յարակից այլ նիւթեր: Հատորի ներածական էջը, խմբագիր Յարութիւն Քիւրքճեանի Կարդալ աւելին
Բերիաշէն
ԳՐԱԽՕՍԱԿԱՆ

ՄԱՀԱՐԻԻ «ԱՅՐՈՒՈՂ ԱՅԳԵՍՏԱՆՆԵՐԸ»՝ ԱՆԺԱՄԱՆԱԿ ԱՊՐԱԾ ՎԿԱՅԻՆ ՈՂԲԵՐԳԸ

ՀԱՃԵԱՆ ԱՒԵՏԻՍ

ԿԻՐԱԿԻ ամրան գիշեր մը ութսուն հինգ տարի առաջ, 9 օգոստոս 1936ին, Գուրգէն Մահարի կը պատմէ, որ սեղանակիցներ Վահրամ Փափազեանի եւ Հրաչեայ Ներսիսեանի հետ Երեւանի «Ինտուրիստ» ճաշարանին մէջ «կոնեակ էինք խմում եւ ձմերուկով թարմացնում կոկորդներս» երբ Կարդալ աւելին
ԱՐԽԻՒԱՅԻՆ ՆԻՒԹԵՐ

ՄՆԱՅՈՒՆ ՊԱՐՏՈՒԹԻՒՆ (ՊԱՐՈՅՐ ՍԵՒԱԿ- ԳՈՒՐԳԷՆ ՄԱՀԱՐԻ ԿԱՊԻ ԱՒԱՐՏԸ)

ՄԱՏԹԷՈՍԵԱՆ ՎԱՐԴԱՆ

ԸՆԴՀԱՆՈՒՐ առմամբ, Պարոյր Սեւակի ու Գուրգէն Մահարիի յարաբերութեան հիմնական դրուագները ծանօթ են։ Սկսած է 1947-1948ին, Մահարիի գուրգուրալից վերաբերմունքով Երեւան անցուցած 444 օրերուն՝ սիպիրեան երկու աքսորներուն միջեւ, եւ շարունակուած՝ մինչեւ կապերու խզումն (1964) (1964) ու Այրուող այգեստաններ վէպին դէմ արշաւը 1966-1967ին։ Սակայն, 1964-1967ի  իրադարձութիւններուն մասին... Կարդալ աւելին